Những của cải vật chất (bao gồm tư liệu sản xuất và tư liệu tiêu dùng) sẽ được tiêu dùng trong quá trình sản xuất và đời sống của con người. Do đó cần phải tái sản xuất ra chúng. Tái sản xuất mở rộng của cải vật chất là điều kiện cho sự tồn tại và phát triển của xã hội.
Trong tái sản xuất của cải vật chất thì tái sản xuất ra tư liệu sản xuất có ý nghĩa quyết định đối với tái sản xuất ra tư liệu tiêu dùng, nhưng tái sản xuất ra tư liệu tiêu dùng lại có ý nghĩa quyết định để tái sản xuất sức lao động của con người, lực lượng sản xuất hàng đầu của xã hội.
Trước đây, chỉ tiêu đánh giá kết quả tái sản xuất là tổng sản phẩm xã hội. Đó là toán bộ sản phẩm do lao động trong các ngành sản xuất vật chất tạo ra trong một thời kì nhất định, thường được tính là một năm. Tổng sản phẩm xã hội được xét cả về mặt hiện vật và giá trị. Về hiện vật, nó bao gồm toàn bộ tư liệu sản xuất và tư liệu tiêu dùng. Về giá trị, nó bao gồm bộ phận giá trị mới (giá trị của toàn bộ sức lao động xã hội, ngang với tổng số tiền công trả cho người lao động sản xuất trực tiếp và giá trị của sản phẩm thặng dư do lao động thặng dư tạ ra) và giá trị các tư liệu sản xuất đã hao phí trong quá trình sản xuất.
Hiện nay, do các ngành sản xuất phi vật thể (dịch vụ) phát triển và ở nhiều nước, nó tạo ra nguồn thu nhập ngày càng lớn so với các ngành sản xuất khác nên Liên hợp quốc dùng hai chỉ tiêu là: tổng sản phẩm quốc dân (GNP- Gross Nationnal Product) và tổng sản phẩm quốc nội (GDP- Gross Domestic Product).
Nước ta cũng đang chuyển sang cách tính của Liên hợp quốc. Cách tính này dùng để đánh giá kết quả kinh tế tổng hợp.
GNP là tổng giá trị tính bằng tiền của những hàng hoá và dịch vụ mà một số nước sản xuất ra từ các yếu tố sản xuất của mình (dù là sản xuất trong nước hay nước ngoài)
GDP là tổng giá trị tính bằng tiền của toàn bộ hàng hoá và dịch vụ mà một nước sản xuất ra trên lãnh thổ của mình (dù nó thuộc người trong nước hay người nước ngoài).
So sánh GNP với GDP ta có:
GNP = GDP + thu nhập ròng từ tài sản ở nước ngoài.
(Thu nhập ròng từ tài sản nước ngoài bằng thu nhập của người trong nước làm việc ở nước ngoài chuyển về trừ đi thu nhập của người nước ngoài làm việc tại nước đó chuyển đi).
Về mặt cơ cấu, GNP và GDP giống nhau, đều là tổng giá trị của cả khu vực sản xuất vật thể và sản xuất phi vật thể cộng lại. Nhưng chúng khác nhau ở chỗ trong GNP gồm cả phần giá trị trong nước và phần giá trị đầu tư ở nước ngoài đem lại, còn GDP chỉ tính phần giá trị trong nước (gồm cả đầu tư trong nước và đầu tư của nước ngoài trên lãnh thổ đầu tư). Quy mô và tốc độ tăng trưởng của cải vật chất phụ thuộc vào quy mô và hiệu quả sử dụng các nguồn lực: như tăng khối lượng lao động (số người lao động, thời gian lao động và cường độ lao động) và tăng năng suất lao động mà thực chất là tiết kiệm lao động quá khứ và lao động sống trong một đơn vị sản phẩm, trong đó tăng năng suất lao động là vô hạn.
